Ondergebruik van ondersteuning

Families met een migratieachtergrond lossen de zorg nog voor een (groot) deel in eigen kring op. Beroepsmatige of vrijwillige vormen van ondersteuning zijn in principe voor iedereen toegankelijk, maar migranten maken hier nog (te) weinig gebruikt van. Toch zijn er aanwijzingen dat mantelzorgers met een migratieachtergrond erg onder druk staan en een verhoogd risico hebben om overbelast te raken. Dit kan verschillende oorzaken hebben. De toegang tot formele zorg kan lastig zijn en kennis over ziektebeelden ontoereikend. Zorgtaken binnen famillies zijn vaker ongelijk verdeeld; gendernormen leiden nog vaak tot overbelasting van vrouwen.

Factoren die extra belemmerend kunnen zijn

• Sterke(re) normen rondom familiesolidariteit
• Sterk gevoelde plicht om mantelzorg op zich te nemen, zeker als dit een expliciete vraag is
• Geloofsregels
• Minder open communicatiestijl in families waardoor begrenzen van mantelzorg onbespreekbaar is
• Sociale druk vanuit de omgeving (inschakelen van formele zorg wordt als zwakte gezien)
• Handicap of psychische kwetsbaarheid wordt soms gezien als een straf van God of 'zwarte magie', waardoor een taboe kan rusten op het delen van de zorg met anderen
• Minder bekendheid met het functioneren van het Nederlandse zorgsysteem, weinig kennis van ondersteuningsmogelijkheden en weinig assertieve communicatiestijl waardoor ondersteuning niet passend is of uitblijft
• Oudere migranten hebben vaak meer en langer gezondheidsproblemen waardoor zij intensiever zorg nodig hebben
• Mantelzorgers met een migratieachtergrond zijn gemiddeld jonger waardoor zij (intensieve) mantelzorg combineren met een jong gezin en/of met een betaalde baan
• Er is soms onvoldoende beheersing van de Nederlandse taal waardoor de toegang tot informatie en ondersteuning belemmerd wordt

Oog voor meer dan alleen cultuurspecifieke aspecten

Ondersteuning van mantelzorgers is alleen helpend als het is aangepast aan individuele wensen en behoeften. Tussen verschillende groepen mantelzorgers zijn naast verschillen ook overeenkomsten. Alleen de focus leggen op culturele achtergrond biedt te weinig houvast. Mantelzorg gaat namelijk vaak gepaard met ingewikkelde emotionele en morele kanten. Uit meerdere onderzoeken blijkt dat cultuurspecifieke aspecten bij de ondersteuning van mantelzorgers met een migratieachtergrond een minder prominente rol spelen dan aanvankelijk werd gedacht. Elke mantelzorger wordt door meer dan één aspect van zijn achtergrond bepaald. Meerdere indentiteitskenmerken, zoals nationaliteit, sociale status, leeftijd, financiële situatie, etniciteit en religie, hebben invloed op elkaar. Leg daarom niet alleen de focus op culturele aspecten. Dit geeft een beter zicht op de ondersteuningsbehoefte(n) en helpt jou als beroepskracht om met een brede blik te kijken. Probeer nieuwsgierig te zijn en verbinding te leggen met de leefwereld en geschiedenis van de mantelzorger. Alleen zo krijg je goed zicht op wat iemand nodig heeft.

Aysma voor vrouwen met een migratieachtergrond

Voor oudere vrouwen van de eerste-generatie organiseert MeanderOmnium laagdrempelige ontmoetingsbijeenkomsten in eigen taal (Berbers), ter voorkoming van eenzaamheid. De bijeenkomsten worden georganiseerd door vrijwilligers en vinden plaats in De Koppeling (Zeist-west). Meer informatie vind je op de website van MeanderOmnium.